Çekme elem-i derdini…
okuma süresi 1 dakikaMehmet Sâdi Bey’den “Sûzinâk Şarkı”. Sûzinâk, Türk müziğinin “icat ettiği” makamlardan biri. Hakiki “yakıcı” bir makam olmasının yanısıra, dertlere derman olduğu da rivayetler arasındadır. Şarkının günümüz Türkçesine tercümesine gelince…
Çekme elem-i derdini bu dehr-i fenânın
Bu fani dünyanın çekme derdini, elemini
Var destini bûs eyle hemân pîr-i mugânın
Var git elini öp hemen o sevgilinin (“pîr-i mugân” tabirinde tevriye vardır. Hem “aşk dağıtan sevgili” manasına gelir, hem de meyhanedeki saki, miço, müdavim manasına gelir. Literal manası, “sözün piri” demektir.)
Sunsun sana bir bâde kim rast bula cânın
Sana bir kadeh sunsun ki (o sevgili/müdavim), canın ruhun bir rahatlaya
Anlarsın o demde ne iş (nicedir) zevki cihânın
İşte o vakit (burada da “dem” kullanımında tevriye vardır. Hem “zaman”, hem de “içki” manasına gelir) anlarsın ki dünyanın nice zevki var imiş
Zevk ister isen mey ile meyhânede vardır
Eğer zevk istersen, meyde meyhanede vardır
Her ne vâr ise hâlet-i mestânede vardır
Her ne var ise, o mest olma halinde (“sarhoşluk” değil, daha büyük bir vecd hali) vardır.